Przyczyny kompulsywnych zakupów
Stres i negatywne emocje
Kompulsywne zakupy mogą być sposobem na radzenie sobie ze stresem, lękiem, depresją lub innymi negatywnymi emocjami. Zakupy mogą być tymczasową ucieczką od tych uczuć. Zakupy mogą czasami służyć jako mechanizm radzenia sobie ze stresem lub negatywnymi uczuciami. Zjawisko to jest czasami nazywane "zakupami terapeutycznymi" lub "zakupami pocieszającymi". Kiedy ludzie doświadczają stresu, niepokoju, smutku lub innych negatywnych uczuć, mogą próbować złagodzić te uczucia poprzez zakupy.
Zakupy mogą tymczasowo złagodzić te negatywne uczucia, zapewniając chwilowe poczucie euforii lub satysfakcji. Jeśli jednak zachowanie to jest kompulsywne lub niekontrolowane, może prowadzić do długoterminowych problemów, takich jak trudności finansowe, problemy w relacjach osobistych i inne problemy psychologiczne.
Radzenie sobie ze stresem lub negatywnymi emocjami jest częścią zdrowia psychicznego i ważne jest, aby znaleźć zdrowe sposoby na osiągnięcie tego celu. Mogą one obejmować ćwiczenia, medytację, hobby, aktywność społeczną, terapię lub inne strategie. Jeśli czujesz, że polegasz na zakupach, aby poradzić sobie z negatywnymi uczuciami.
Niska samoocena i pewność siebie
Niektórzy ludzie kompulsywnie robią zakupy, aby poczuć się lepiej lub podnieść swoją samoocenę. Mogą wierzyć, że posiadanie pewnych rzeczy nadaje im wartość. Niektórzy ludzie wykorzystują zakupy jako sposób na poprawę swojej samooceny. W naszej kulturze konsumpcyjnej ludzie są często oceniani na podstawie tego, co posiadają, więc posiadanie pewnych rzeczy lub marek może dać im poczucie wartości i własnej wartości. W tym kontekście zakupy są bardziej poszukiwaniem poczucia własnej wartości i uznania niż samych rzeczy.
Dynamika ta może być szczególnie silna w przypadku osób o niskiej samoocenie, które nie są pewne swojej wartości i szukają zewnętrznego potwierdzenia. W takich przypadkach zakupy mogą zapewnić tymczasowe poczucie własnej wartości lub osiągnięcia, ale uczucia te są często krótkotrwałe i mogą prowadzić do długoterminowych negatywnych konsekwencji, takich jak zadłużenie lub uzależnienie od zakupów.
Zachowania impulsywne i zaburzenia kontroli impulsów
Kompulsywne kupowanie jest często związane z impulsywnym zachowaniem i może być objawem zaburzenia kontroli impulsów. Kompulsywne kupowanie jest często klasyfikowane jako zaburzenie kontroli impulsów, w którym osoba nie jest w stanie kontrolować impulsu lub chęci zakupu, nawet jeśli może to mieć negatywne konsekwencje.
W przypadku zachowań impulsywnych człowiek działa bez uprzedniego zastanowienia się nad konsekwencjami lub rozważenia ich. W przypadku uzależnienia od zakupów może to oznaczać, że dana osoba kupuje rzeczy, na które jej nie stać lub rzeczy, których nie potrzebuje.
Zaburzenia kontroli impulsów to grupa zaburzeń charakteryzujących się powtarzającymi się i nieodpartymi impulsami, które prowadzą do określonych zachowań, nawet jeśli zachowania te mogą wyrządzić krzywdę sobie lub innym. Przykładami tych zaburzeń są kompulsywny hazard, kleptomania i trichotillomania (chęć wyrywania sobie włosów).
Presja społeczna i marketing
Żyjemy w społeczeństwie, które często ceni sobie sukces materialny i posiadanie pewnych rzeczy. Chęć kupowania może być również podsycana przez reklamy i marketing, które przekonują nas, że potrzebujemy więcej rzeczy, aby być szczęśliwym lub odnieść sukces. Marketing i presja społeczna mogą zachęcać do kupowania. Reklamy często przedstawiają produkty w taki sposób, abyśmy czuli, że ich posiadanie poprawi nasze życie, zwiększy naszą wartość społeczną lub uczyni nas szczęśliwszymi. Taki marketing może być bardzo przekonujący i prowadzić ludzi do kupowania więcej niż potrzebują lub na co ich stać.
Presja społeczna może również prowadzić do kompulsywnego kupowania, ponieważ często oczekuje się od ludzi posiadania pewnych rzeczy, aby być uważanym za odnoszącego sukcesy lub wartościowego. Jest to szczególnie widoczne w mediach społecznościowych, gdzie ludzie często prezentują wyidealizowane obrazy swojego życia i posiadanych rzeczy.
Problemy ze zdrowiem psychicznym
Niektóre problemy psychologiczne, takie jak zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), choroba afektywna dwubiegunowa lub depresja mogą również zwiększać ryzyko uzależnienia od zakupów.
- Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD): osoby z ADHD często mają problemy z impulsywnością i samokontrolą, co może prowadzić do kompulsywnych zakupów.
- Choroba afektywna dwubiegunowa: faza manii w chorobie afektywnej dwubiegunowej może wiązać się z nadmiernymi wydatkami lub kompulsywnymi zakupami, gdy dana osoba czuje się niezwykle podekscytowana lub euforyczna.
- Depresja: niektóre osoby robią zakupy, aby poradzić sobie ze smutkiem, lękiem lub innymi objawami depresji